Kukwera njinga koyamba, rink yoyamba yotsetsereka, jekeseni woyamba "wosawopsa" ... Zabwino osati masamba akale. Koma zochitika zina za ubwana wathu sitingazikumbukire. Chifukwa chiyani zimachitika?
"Ndikukumbukira pano, sindikukumbukira kuno." Kodi kukumbukira kwathu kumalekanitsa bwanji tirigu ndi mankhusu? Ngozi zaka ziwiri zapitazo, kupsompsona koyamba, chiyanjanitso chomaliza ndi wokondedwa: zokumbukira zina zimakhalabe, koma masiku athu amadzazidwa ndi zochitika zina, kotero sitingathe kusunga chirichonse, ngakhale tikufuna.
Ubwana wathu, monga lamulo, tikufuna kusunga - kukumbukira izi za nthawi yosangalatsa komanso yopanda mitambo isanayambe chisokonezo cha pubertal, chokulungidwa mosamala mu "bokosi lalitali" kwinakwake mkati mwathu. Koma kuchita izo si kophweka! Dziyeseni nokha: mukukumbukira zidutswa zambiri ndi zithunzi zakale? Pali zidutswa zazikulu za "tepi ya filimu" yathu yomwe yasungidwa pafupifupi kotheratu, ndipo pali chinachake chomwe chikuwoneka kuti chadulidwa ndi kufufuza.
Ambiri amavomereza kuti sitikumbukira zaka zitatu kapena zinayi zoyambirira za moyo wathu. Wina angaganize kuti ubongo wa mwana pa msinkhu umenewo sungathe kusunga zikumbukiro zonse ndi zithunzi, popeza sunakwaniritsidwebe (kupatulapo anthu omwe ali ndi chikumbukiro cha eidetic).
Ngakhale Sigmund Freud anayesa kupeza chifukwa cha kuponderezedwa kwa zochitika zaubwana. Freud ayenera kuti anali wolondola ponena za kukumbukira kukumbukira kwa ana opwetekedwa mtima. Koma ambiri anali ndi ubwana woipa kwambiri, m'malo mwake, osangalala komanso opanda zoopsa, malinga ndi kukumbukira zochepa zomwe makasitomala amagawana ndi katswiri wa zamaganizo. Nanga n’cifukwa ciani ena a ife tili ndi nkhani zaubwana zocepa kuposa ena?
“Iwalani zonse”
Ma neurons amadziwa yankho. Tikakhala ang'onoang'ono, ubongo wathu umakakamizika kugwiritsa ntchito zithunzi kuti tizikumbukira chinachake, koma pakapita nthawi, chigawo cha zilankhulo cha kukumbukira chikuwonekera: timayamba kulankhula. Izi zikutanthawuza kuti "dongosolo" latsopano lathunthu likumangidwa m'maganizo mwathu, zomwe zimadutsa mafayilo osungidwa m'mbuyomo. Zonse zomwe tazisunga mpaka pano sizinawonongeke, koma ndizovuta kuziyika m'mawu. Timakumbukira zithunzi zomwe zimawonetsedwa m'mawu, malingaliro, zithunzi, zomverera m'thupi.
Ndi ukalamba, zimakhala zovuta kuti tizikumbukira zinthu zina - timamva bwino kuposa momwe tingafotokozere m'mawu. Pakufufuza kwina, ana azaka zapakati pa zitatu ndi zinayi anafunsidwa za zochitika zimene zawachitikira posachedwapa, monga ngati kupita kumalo osungira nyama kapena kukagula zinthu. Zaka zingapo pambuyo pake, ali ndi zaka zisanu ndi zitatu ndi zisanu ndi zinayi, ana ameneŵa anafunsidwanso za chochitika chomwecho, sanachikumbukire. Chifukwa chake, "amnesia yaubwana" imachitika pasanathe zaka zisanu ndi ziwiri.
chikhalidwe factor
Mfundo yofunika: mlingo wa amnesia aubwana umasiyana malinga ndi chikhalidwe ndi chinenero cha mtundu wina. Ofufuza a ku New Zealand apeza kuti “zaka” za zikumbukiro zakale kwambiri za anthu a ku Asia n’zambiri kuposa za anthu a ku Ulaya.
Katswiri wa zamaganizo wa ku Canada Carol Peterson nayenso, limodzi ndi anzake a ku China, anapeza kuti, pafupifupi, anthu a Kumadzulo amakhala ndi “kutaya” zaka zinayi zoyambirira za moyo, pamene anthu aku China amataya zaka zina zingapo. Mwachiwonekere, zimatengera chikhalidwe momwe zokumbukira zathu "zimayendera".
Monga lamulo, ofufuza amalangiza makolo kuuza ana awo zambiri za m’mbuyo ndi kuwafunsa zimene amva. Izi zimatipatsa mwayi wothandiza kwambiri "buku lathu la kukumbukira", lomwe likuwonekeranso mu zotsatira za maphunziro a New Zealanders.
Mwina ichi ndicho chifukwa chenicheni chimene mabwenzi athu ena amakumbukira ubwana wawo kuposa ifeyo. Koma kodi zimenezi zikutanthauza kuti makolo athu ankalankhula nafe kawirikawiri, popeza timakumbukira zochepa?
Momwe mungabwezeretsere mafayilo?
Zokumbukira ndizokhazikika, choncho ndizosavuta kuzisintha ndikuzisokoneza (nthawi zambiri timachita izi tokha). Zambiri mwa “zikumbukiro” zathu zinabadwadi kuchokera ku nkhani zimene tinamva, ngakhale kuti ifeyo sitinakumanepo ndi zonsezi. Nthawi zambiri timasokoneza nkhani za anthu ena ndi kukumbukira kwathu.
Koma kodi zikumbukiro zathu zotayika zatayika kwamuyaya - kapena zili m'ngodya ina yotetezedwa yomwe sitikudziwa ndipo, ngati tingafune, "akhoza kukwezedwa pamwamba"? Ofufuza sangathe kuyankha funsoli mpaka lero. Ngakhale kugodomalitsa sikumatitsimikizira kutsimikizika kwa "mafayilo obwezeretsedwa".
Chifukwa chake sizodziwikiratu zoyenera kuchita ndi "mipata yokumbukira" yanu. Zingakhale zochititsa manyazi kwambiri pamene aliyense ali pafupi akucheza mosangalala za ubwana wawo, ndipo timayima pafupi ndikuyesera kudutsa chifunga kuti tikumbukire tokha. Ndipo ndizomvetsa chisoni kwambiri kuyang'ana zithunzi zanu zaubwana, ngati kuti ndi alendo, kuyesera kumvetsetsa zomwe ubongo wathu unali kuchita panthawiyo, ngati simunakumbukire kalikonse.
Komabe, zithunzi zimakhalabe ndi ife nthawi zonse: kaya ndi zithunzi zochepa zomwe mumakumbukira, kapena makadi a analogi omwe ali mu Albums, kapena digito pa laputopu. Titha kuwalola kuti atibweze m'mbuyo ndipo pamapeto pake akhale zomwe amayenera kukhala - kukumbukira kwathu.