Pokhala ndi malipoti oti chiwerengero cha tizilombo chikuchepa padziko lonse lapansi, pali nkhawa yaikulu ya njuchi. Izi zachititsa kuti chidwi choweta njuchi m'tawuni chiwonjezeke - kukula kwa njuchi m'mizinda. Komabe, pali lingaliro lakuti njuchi za uchi, zomwe zinabweretsedwa ku America ndi atsamunda a ku Ulaya, ziyenera kukhala pafupi ndi minda yaulimi wamakono, kumene ndizofunika kwambiri pakupanga pollination, osati m'mizinda.
Kodi njuchi ndi njuchi zakutchire zimapikisana?
Akatswiri ena a tizilombo ndi ochirikiza njuchi zakuthengo ali ndi nkhawa kuti njuchi zakutchire zapambana njuchi zakutchire kuti zipeze timadzi tokoma ndi mungu. Asayansi omwe adaphunzira nkhaniyi sanathe kutsimikizira izi. Kafukufuku woyeserera 10 mwa 19 adawonetsa zizindikiro zina za mpikisano pakati pa malo owetera njuchi ndi njuchi zakuthengo, makamaka m'madera omwe ali pafupi ndi minda yaulimi. Ambiri mwa maphunzirowa amayang'ana kumidzi. Komabe, ena omenyera ufulu wa zinyama amakhulupirira kuti ngati chinachake chingavulaze njuchi zakutchire, chiyenera kutayidwa. Iwo amakhulupirira kuti kuweta njuchi kuyenera kuletsedwa.
njuchi mu ulimi
Njuchi za uchi zimalowetsedwa kwambiri muzakudya za capitalist-industrial, zomwe zimawapangitsa kukhala osatetezeka kwambiri. Chiwerengero cha njuchi zotere sichikuchepa chifukwa anthu amaweta mwachinyengo, n’kulowa m’malo mwa njuchi zotayika. Koma njuchi za uchi zimakhudzidwa ndi poizoni wa mankhwala omwe ali ndi mankhwala ophera tizirombo, fungicides ndi herbicides. Mofanana ndi njuchi zakuthengo, njuchi za uchi nazonso zimavutika ndi kuperewera kwa zakudya m’mafakitale olima ulimi umodzi wokha, ndipo kukakamizidwa kupita kukasakaza mungu kumawaika pampanipani. Izi zapangitsa kuti njuchi zitenge kachilomboka ndikufalitsa matenda ambiri ku njuchi zakuthengo zomwe zili pachiwopsezo. Chodetsa nkhawa kwambiri ndikuti ma virus omwe amafalitsidwa ndi Varroa mite, omwe amapezeka ku njuchi za uchi, amatha kufalikira ku njuchi zakutchire.
Kuweta njuchi kutawuni
Kuweta njuchi zamalonda kumagwiritsa ntchito njira zambiri zochokera ku fakitale. Njuchi za Queen zimalowetsedwa mwachisawawa, zomwe zingathe kuchepetsa kusiyana kwa majini. Njuchi za uchi zimadyetsedwa ndi madzi a shuga opangidwa bwino kwambiri komanso mungu wambiri, womwe nthawi zambiri umachokera ku chimanga ndi soya, zomwe zimamera kudera lonse la North America. Njuchi zimathandizidwa ndi maantibayotiki komanso mankhwala ophera tizilombo toyambitsa matenda a Varroa mite.
Kafukufuku akusonyeza kuti njuchi, komanso zamoyo zina zakutchire, zimachita bwino m’mizinda. M'madera akumidzi, njuchi sizimakhudzidwa kwambiri ndi mankhwala ophera tizilombo kusiyana ndi m'minda yaulimi ndipo zimakumana ndi timadzi tambirimbiri ta timadzi tokoma ndi mungu. Kuweta njuchi m'matauni, komwe kumakonda kwambiri, sikuphatikizidwa muulimi wamafakitale, zomwe zimapangitsa kuti pakhale njira zoweta njuchi. Mwachitsanzo, alimi amatha kulola mfumukazi kukwatirana mwachibadwa, kugwiritsa ntchito njira zowononga tizilombo toyambitsa matenda, ndi kulola njuchi kudya uchi wawo. Kuonjezera apo, njuchi za m'tawuni zimapindulitsa pakupanga dongosolo lazakudya zam'deralo. Kafukufuku akuwonetsa kuti alimi okonda njuchi amatha kutaya midzi kuposa alimi a njuchi zamalonda, koma izi zikhoza kusintha ndi chithandizo choyenera ndi maphunziro. Akatswiri ena amavomereza kuti ngati simuganizira njuchi ndi njuchi zakutchire ngati mpikisano, mukhoza kuziwona ngati ogwirizana pakupanga kuchuluka.